LEENDE – Hij stond met de laarzen in de gist; brouwde het bier eigenhandig bij de ketel. Maar na 38 jaar doet hij een stapje terug. Meesterbrouwer en jarenlang het gezicht van Hertog Jan-pils Gerard van den Broek is met pensioen. Een belangrijke vraag blijft: wie legt straks het kokosmatje bij de ingang van de brouwerij recht?
Leendenaar Gerard van den Broek (66) ontwikkelde onder meer de receptuur van de welbekende Hertog Jan pilsener, ontdekte het flesrijpen van het grand prestige bier en is het brein achter de ‘vatgerijpte’ bieren.
Maar waarschijnlijk is Van den Broek bij de meeste mensen bekend als de perfectionist die in de Hertog Jan-commercials de kokosmat bij de ingang recht legde.
Onder leiding van de Brabantse meesterbrouwer groeide Hertog Jan uit tot een succesvol biermerk. Vorige week ging hij met pensioen. Bij zijn afscheid werd hij voor zijn inzet voor de Nederlandse biercultuur onderscheiden tot Ridder in de Orde van Oranje-Nassau.
Van monteur naar brouwer
Van den Broek – geboren en getogen in Valkenswaard – leerde het vak bij Dommelsch, waar hij begin jaren tachtig in eerste instantie aan de slag ging als monteur. Hij werkte in die eerste jaren ‘s nachts in de technische dienst, maar mocht van de bierbrouwers ook meehelpen met het brouwproces.
Dat smaakte naar meer en Van den Broek volgde enkele studies om het vak beter onder de knie te krijgen. Al snel ruilde hij de technische dienst in voor het fulltime brouwen van bier.
Toen in 1995 de toenmalige brouwmeester met pensioen ging, nam Van den Broek het brouwproces bij Dommelsch over. In 2000 lonkte Hertog Jan met een vacature die hij niet voorbij kon laten gaan. ,,Ik mocht een nieuwe brouwerij vanaf het begin opbouwen”, vertelt hij.
Hij ontwikkelde met anderen de kenmerkende fruitige smaak van Hertog Jan-pils. Maar naast de smaak is in de bierwereld marketing evenzo belangrijk. Samen met een marketingteam werkte Van den Broek in die beginjaren aan een succesvolle formule.
Met slogans als ‘hoogstpersoonlijk gebrouwen’ en ‘uit liefde voor bier’ werd een eerlijk bier neergezet. De brouwers verschenen zelf in de commercials waarin op de klanken van het nummer It’s got to be Perfect’ Gerard met veel oog voor perfectie een auto parkeert en het kokosmatje bij de ingang recht legt.
De commercial sloeg aan. ,,Die matjes werden tijdens rondleidingen in onze brouwerij vaak gejat. Dat lieten we natuurlijk oogluikend toe. Het was onderdeel van het spel.”
Dat Gerard zelf in de commercial moest acteren was voor hem wel een verrassing, maar toch door hemzelf ingegeven. ,,Ik had gezegd dat acteurs het gevoel van Hertog Jan niet zouden snappen. Toen ik vervolgens een moodboard zag van de commercial, zag ik mezelf daarop terug. Ik dacht wat krijgen we nu!”
Pils was leuk, maar de interesse in speciaalbieren nam bij Van den Broek door de jaren heen toe: ,,Het is heel simpel. Als je vijftig jaar geleden naar een café ging, had je de keuze uit alleen pils, seven-up, limonade, kwatta en pinda’s. Nu kun je kiezen uit honderden verschillende smaken. Je moet als bierbrouwer mee in het gevecht om de keel van de klant.”
Gerards Toegift kroon op het werk
Van den Broek vindt het heerlijk dat hij nu een flinke stap terug doet, maar vertelt enthousiast over de projecten die hij nog wil afronden. Zo komt binnenkort een bier onder zijn eigen naam uit: Gerards Toegift. Hij noemt het qua smaak de kroon op zijn werk.
Dus heeft hij met volle overtuiging zijn handtekening op het etiket gezet, net als de afdruk van zijn duim. Van den Broek: ,,Het is het beste bier dat ik heb ontwikkeld”, zegt hij stellig. ,,Alle biertjes die ik heb bedacht zijn kinderen van mij, maar deze heeft het mooiste karakter. Tenminste in mijn beleving.”
Museum met bierattributen
Van den Broek wil behalve met zijn eigen bier Gerards Toegift, nog iets tastbaars achterlaten. Hij heeft een ruime verzameling bierglazen, flessen en etiketten en andere speciale bierattributen. ,,Voldoende om een museum mee te vullen. Ik heb nu de tijd om dat allemaal te archiveren. Het zou mooi zijn als dat op termijn een plekje krijgt bij de brouwerij.”
Documentaire De Hand van de Meester
Ook zal Van den Broek binnenkort te zien zijn in de documentaire ‘De Hand van de Meester’. De documentaire toont drie mensen die hun ambacht tot kunst hebben verheven. Naast Gerard is er ook een vioolbouwer en een palingvisser te zien. De documentaire is vanaf oktober te zien via Pathé Thuis.
